« مریم بحرالعلومی » کارگردان جوان سینمای ایران که پیش تر با فیلم " پاسیو " اولین ساخته سینمایی خود موفق به کسب جایزه بهترین کارگردانی در بخش " جلوه گاه شرق " جشنواره جهانی فجر شده بود ، این بار برای دومین اثر سینمایی خود " شهربانو" به این جشنواره راه پیدا کرده است ، " شهربانو" به تهیه کنندگی « پگاه احمدی » ، قلم « پژمان تیمورتاش » و بازی « فرشته صدر عرفایی » ، « بهناز جعفری » ،« گلاره عباسی» ،« سامان صفاری» و« یوسف تیموری » موضوعی اجتماعی را دنبال و مضمونی مادرانه دارد.
کارگردان فیلم سینمایی «شهربانو» درخصوص محوریت داستان و دغدغه‌ای که برای ساخت این اثر داشته است به خبرنگار حوزه سینمای " دیباچه " گفت : محوریت داستان بر اساس چالش‌های یک مادر شکل گرفته است ؛ فیلمنامه این اثر به قلم « پژمان تیمورتاش » جوابگوی تمامی دغدغه‌هایی بود که به عنوان یک فیلمساز داشتم و بر همین اساس کار را شروع و پیش بردیم .
وی با اشاره به این موضوع که طرح مسائل در حوزه زنان گستره وسیعی دارد و دست فیلمساز برای انتخاب و بررسی موضوعات و ورود به آنها از طریق سینما که رسانه مهم و مطرحی در مواجهه با مخاطبین به شمار می‌آید ، باز است ؛ اظهار داشت : من هم از این قضیه جدا نیستم ، مضاف بر اینکه اصلا نگاه جنسیتی ندارم ؛ این مسائل تنها مختص زنان نیست و طبیعتا مردان را هم درگیر می‌کند ، اما طبیعی است که به عنوان یک زن بتوانم موشکافانه تر شخصیت زنان را بررسی کنم و واگویه داشته باشم ؛ فکر می‌کنم ما زنان حرف همدیگر را حداقل بهتر می‌فهمیم و خیلی بهتر می‌توانیم به جای هم حرف بزنیم و قصه‌های همدیگر را برای دیگران تعریف کنیم . سینما هم رسالتی جز این ندارد و خصوصا در حوزه آسیب شناسی در مقام طرح مسأله کمک بزرگی می‌کند ؛ من تلاشم را در همین مسیر دنبال کردهام و این دغدغه راهم در فیلم اولم « پاسیو » ، هم در فیلم دومم « شهربانو» و هم در سومین فیلمم که در مراحل فنی قرار دارد ، سعی کردهام به تصویر بکشم ؛ البته صرفا قصد نداشته‌ام شخصیت زن را مدار اصلی فیلم قرار بدهم ، لیکن سعی کردهام کفه زنانه قصه سنگین تر باشد و فکر می‌کنم از این به بعد هم با همین رویه جلو بروم .
این کارگردان که پیش تر برای فیلم " پاسیو " موفق به کسب سیمرغ بهترین کارگردان بخش جلوه گاه شرق از سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر شده بود ، درخصوص راه یابی مجدد دومین اثر سینمایی اش به این جشنواره گفت : به هر حال این اتفاق یعنی راه یابی به یک جشنواره استاندارد ، برای هر فیلمسازی خصوصا اگر مستقل و در ابتدای مسیر حرفه‌ای باشد ، بسیار دلچسب است ؛ مضاف بر اینکه رونمایی فیلم اول من هم در همین جشنواره ، منتهی در بخش رقابت آسیایی جشنواره (جلوه گاه شرق ) بود.
وی افزود : در چند ماهه اخیر سختی‌های زیادی از جمله کرونا را که مزید علت شده بود از پیش رو گذراندیم ،همچنین تحریم‌ها این مشکلات را صد چندان کرده بود . امیدوارم سینما و رکودی که در طی این مدت شاهد آن بودیم ، با برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهایی از این دست ، دوباره به روزهای خوب چه به لحاظ تولید و چه اکران و رقابت و چه هیجانی که ذات سینماست برگردد و شاهد تب و تاب های همیشگی در این مدیوم باشیم ، من هم خوشحال هستم از اینکه شهربانو دیده می‌شود ، آن هم در مدیومی استاندارد و قطعا با مخاطبینی سینما دوست و سینما فهم .
کارگردان فیلم سینمایی " پاسیو " در پاسخ به این پرسش که سانسور و ممیزی تا چه میزان از کیفیت کارها کم می‌کند و آیا با وجود این موضوع می‌توان فیلم باکیفیت ساخت ؟ بیان کرد : اینکه برخی می‌گویند با وجود ممیزی نمی‌توان فیلم خوب ساخت و اصولا در ایران به واسطه وجود سانسور فیلم خوب وجود ندارد ، این گونه نیست و این موضوع بستگی به پیگیری ، پشتکار و اصرار و به نوعی ادبیاتی که فیلمساز برای ساخت فیلم از آن استفاده می‌کند ، دارد. در هر صورت ما در این سرزمین زندگی می‌کنیم و هر فیلمسازی در هر سرزمینی باید تابع قوانین آن سرزمین باشد ، متأسفانه بعضا برخی از این قوانین ، سختیگرانه و بیش از اندازه و بی دلیل هستند . البته در مواردی می‌توان دلایلی برای آنها آورد اما در بیشتر موارد اعمال سلیقه است تا اعمال قانون . من راجع به اعمال سلیقه صحبتی ندارم و تنها در مورد سانسور و قوانین یک سرزمین صحبت می‌کنم .
وی در ادامه گفت : فیلم اول من " پاسیو " شامل سانسور و ممیزی برای پروانه نمایش عمومی شد و در هنر و تجربه اکران آمد. مواردی را به اجبار اصلاح کردم و در مورد سایر موضوعات بحث و جدل کردم ؛ در واقع تلاش کردم که بگویم غرض از نمایش این صحنه و اتفاق چه بوده است و چقدر با حذف این صحنه فیلم خدشه دار می‌شود . در فیلم دوم به واسطه التهاب قصه این موضوع خیلی بیشتر بود حتی در فرایند جذب مالی به دلیل سختگیری‌ها و ممیزی‌ها به مشکلات زیادی برخوردیم ، اما با این وجود فکر می‌کنم ، زبان ادبیات و نمایش می‌تواند به کمک فیلمساز بیاید ، این کار نیاز به کمی سخت کوشی و مقاومت از جانب خالق آثار دارد. فیلمسازان باید به نوعی جنگندگی داشته باشند و با اعتقادی راسخ در جهت قوانین و هم سو با اهدافی که قوانین دنبال می‌کند ، حرکت کنند . اینطور نیست که ممیزی اجازه ساخت فیلم خوب را نمی‌دهد و فیلم خوب نداریم ، ما شاهد ساخت فیلمهای خوب زیادی خصوصا در سالهای اخیر از جانب جوان تر ها و فیلمسازان برجسته کشورمان بوده‌ایم .
بحرالعلومی در رابطه با تأثیر انتخاب درست بازیگر در فروش و موفقیت فیلم‌ها گفت : فیلم یک مجموعه است و وقتی کلیات را در نظر بگیریم جزئیات اهمیت زیادی پیدا می‌کنند . فیلمنامه رکن اساسی فیلم است و سایر بخش‌ها اعم از طراحی صحنه ، لباس ، موسیقی ، فیلمبرداری ، صدا ، انتخاب بازیگران در کنار فیلمنامه اهمیت زیادی دارد . طبیعتا تک تک شخصیت‌ها با انتخاب صحیح بازیگر به دست می‌آید ، این انتخاب صحیح براساس فیزیک ، بیان ، صدا و قابلیتهای بازیگر شکل می‌گیرد و طبیعی است که در کیفیت کل تأثیر بسیار زیادی دارد ؛ وقتی یک فیلم خوب تولید شود قطعا مخاطب خود را پیدا می‌کند .
وی در انتها درخصوص دلیل انتخاب « فرشته صدرعرفایی» به عنوان بازیگر نقش اول فیلم " شهربانو" و تجربه این همکاری گفت : به محض اینکه " شهربانو " به نسخه اولیه رسید و فیلمنامه را خواندم به خانم « صدرعرفایی» فکر کردم ، بدون اینکه پیش تر با ایشان همکاری و یا حتی آشنایی داشته باشم . بیش از هرچیزی در ابتدا به دلیل فیزیک و چهره و نگاهی که از قبل با توجه به تماشای آثارشان داشتم و همیشه جز طرفداران پرو پا قرص ایشان بودم، این انتخاب را کردم وتصورم به طور قطع بر این بود که « شهربانو» بر اساس چهره و فیزیک شبیه به ایشان است ، از طرفی بازیگری این هنرمند هم که برای همه روشن است . ایشان هم بعد از تماشای فیلم اولم و مطالعه فیلمنامه "شهربانو" و جلساتی که با هم داشتیم ، قبول همکاری کردند و با ما همراه شدند ، درواقع یک همراهی مثال نزدنی را در کنارایشان تجربه کردم و بسیار از انتخابم و همدلی مادرانه خانم عرفایی با من و تیم سازنده خوشحال هستم ، درواقع حضور « فرشته صدرعرفایی» یک موهبت برای فیلم دوم من بود .
گفت و گو از : اعظم صفایی
